Ocena pamięci pacjentów z zaburzeniami świadomości
Autorzy artykułu: Katarzyna Kujawa, Alina Żurek, Agata Gorączko, Grzegorz Zurek.
Jeden z artykułów, opublikowany w czasopiśmie Frontiers in Neurology, poświęcony był ocenie pamięci pacjentów z zaburzeniami świadomości
(https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fneur.2022.841095/full).
W artykule tym wzięliśmy pod uwagę różne komponenty pamięci, by ocenić jej poziom u pacjentów z różnym stopniem zaburzeń świadomości. W naszym przypadku skupiliśmy się na ocenie czterech aspektów pamięci, tj. pamięci materiału wzrokowego (obszar C.1), pamięci semantycznej (obszar C.2), orientacji w czasie (obszar C.3) oraz pamięci roboczej (obszar C.4); każdy pacjent miał do wykonania łącznie 12 zadań (poszczególne kategorie poniżej)
Poniżej pokazane są średnie wyniki uzyskane przez pacjentów w badaniu. Okazało się, że największe trudności sprawiły badanym zadania dotyczące pamięci roboczej (C4). Co ciekawe, pacjenci, których stan świadomości był najniższy (UWS) rozwiązali średnio najwięcej zadań z zakresu pamięci materiału wzrokowego, zaś w pozostałych obszarach badanej przez nas pamięci najwyższe wyniki uzyskiwali pacjenci w stanie MCS. Wydaje się zatem, że nie jest uprawione oceniane stanu pamięci pacjenta jedynie na podstawie diagnozy jego stanu świadomości, przygotowanej metodą tradycyjną.
W dalszej kolejności przeanalizowaliśmy wyniki poszczególnych pacjentów, sprawdzając jaki jest średni odsetek poprawnie udzielanych przez nich odpowiedzi w zadaniach diagnozujących ich pamięć (wykres poniżej). Ten etap analizy ponownie pokazał, że wyniki są inne niż się należało tego spodziewać (niższy poziom świadomości = niższe wyniki, wyższy poziom świadomości = wyższe wyniki). Warto zwrócić uwagę na pacjenta P9, którego stan świadomości opisany został na poziomie UWS, tymczasem rozwiązał on poprawnie najwięcej zadań dotyczących pamięci. Zwracają też uwagę wyniki pacjenta P5 (stan świadomości eMCS), który uzyskał niemal najniższy wynik oceny pamięci. Można zatem powiedzieć, że ocena stanu świadomości pacjenta określająca go jako osobę w stanie UWS, MCS, eMCS jest jedynie częścią informacji o pacjencie i nie przekreśla ani, nie warunkuje ona możliwości komunikacji z pacjentem, zaś ocena pamięci powinna być dokonywana przy pomocy narzędzi które obiektywnie oceniają pamięć.
Nasze badania pokazują, że konieczne jest prowadzenie procesu neurorehabilitacji w grupie pacjentów po uszkodzeniu mózgu bez względu na stopień zaburzenia ich świadomości.